วงโยธวาทิต คืออะไร

28 สิงหาคม 2023

เพื่อนๆ พี่ น้อง หลายคน คงคุ้นเคยกับคำว่าวงโยธวาทิต ที่มีตามโรงเรียน แต่เคยสงสัยกันบ้างมั้ย ว่าคำว่า “วงโยธวาทิต” มาจากไหน และมีกี่ประเภท ทางเดอะ แบนด์ จะนำข้อมูลมาบอกให้เข้าใจกัน

วงโยธวาทิตคืออะไร

คำว่า “วงโยธวาทิต” เป็นคำศัพท์ที่บัญญัติขึ้นโดยครูมนตรี ตราโมท
ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานความหมายว่า “วงดนตรีที่บรรเลงโดยทหาร” ซึ่งมาจาก
คำว่า “โยธ” แปลว่า ทหาร รวมกับคำว่า “วาทิต” แปลว่า ดนตรีหรือผู้บรรเลงดนตรี ซึ่งใน
ภาษาอังกฤษจะเรียกว่า Military Band ดังนั้น รูปแบบของวงโยธวาทิตจึงมีพัฒนาการมา
จากวงดนตรีของทหารนั่นเอง ปัจจุบันวงโยธวาทิตมีรูปแบบการใช้งานที่หลากหลายทั้ง
การนั่งบรรเลง การเดินแถวและการเดินแปรขบวนสวนสนาม อย่างไรก็ตามรูปแบบใน
การใช้งานของวงโยธวาทิตล้วนแล้วแต่มีรากฐานและพัฒนาการมาจากวงดนตรีของทหาร
ทั้งสิ้น

ปัจจุบัน สามารถจำแนกวงโยธวาทิตได้หลายประเภทขึ้นอยู่กับรูปแบบการใช้งาน
ขนาดของวง รูปแบบการจัดวง ระดับอายุของนักดนตรี และรูปแบบของการแสดง
โดยสามารถจำแนกประเภทของวงโยธวาทิตใต้ตามลักษณะ ดังนี้
มีลิทารี แบนด์ (Military band) คือ วงโยธวาทิตที่มีรูปแบบเหมือนวงดนตรี
ของทหาร ซึ่งในอดีตวงดนตรีทหารถือเป็นวงดนตรีต้นแบบของวงโยธวาทิตรูปแบบอื่น ๆ
มีการใช้เครื่องดนตรีหลากหลายประเภท แต่โดยปกติแล้วจะประกอบไปด้วยเครื่องเป่าลมไม้
เครื่องเป่าลมทองเหลือง และเครื่องกระทบวัตถุประสงค์หลักก็เพื่อใช้ในการเดินแถวส่วนใหญ่
จะเป็นการเดินตรงไปข้างหน้าเพียงอย่างเดียวไม่ค่อยมีการเลี้ยว การบรรเลงของวงโยธวาทิต
ส่วนใหญ่จะเป็นการบรรเลงร่วมกันกับการเดินขบวนสวนสนามของกองทัพ

โยธวาทิต แบ่งตามลักษณะการบรรเลง ได้ดังนี้

วงเดินแถว (marching band) เป็นโยธวาทิตที่มีลักษณะการเดินบรรเลง เป็นแถวตอนลึก อาจบรรเลงเฉพาะวงหรือนำหน้าขบวนต่างๆ ที่ต้องการรูปแบบที่เป็นระเบียบ เข้มแข็ง เร้าใจ ส่วนมากจะนิยมบรรเลงเพลงมาร์ช

วงนั่งบรรเลง (concert band) หมายถึง การนำโยธวาทิตมานั่งบรรเลงเป็นลักษณะของคอนเสิร์ต โดยนำบทเพลงที่เรียบเรียงเสียงประสานสำหรับโยธวาทิตมาบรรเลง ลักษณะคล้ายวงออร์เคสตรา หรืออาจนำเอาบทเพลงบรรเลงของวงออร์เคสตรามาเรียบเรียงเสียงประสานใหม่ เพื่อให้เหมาะสมกับโยธวาทิต จึงทำมีอีกชื่อเรียกว่า วงซิมโฟนิค (Symphonic Band)

วงแปรขบวน (display) หมายถึง การนำโยธวาทิตมาบรรเลงประกอบการแปรแถว โดยผู้บรรเลงต้องเดินแปรรูปขบวนเป็นรูปต่างๆ ซึ่งเพลงที่ใช้บรรเลงต้องเหมาะสมกับรูปแบบที่แปรขบวนด้วย วงแบบนี้อาจมีชื่อเรียกอีกอย่างว่า โชว์แบนด์ (show Band)